کرم خراط (Zeuzera pyrina) یا شب پره پلنگی یکی از آفات مهم درختان میوه و درختان زینتی است که لارو آن, از مهمترین و خسارت آور ترین آفات درختان سیب, گردو و نهالستان ها است. بیشتر خسارت کرم خراط به باغات مناطق معتدله و سردسیری تا مناطق معتدل گرمسیری است. مبارزه با کرم خراط, کاری تخصصی است که در این مقاله از سپاهان سم علاوه بر بیان فوت و فن مبارزه اصولی با کرم خراط, بهترین سموم برای نابودی آفت کرم خراط معرفی شده‌اند.
کرم خراط چیست؟
شب پره ماده کرم خراط حدود 400 الی 800 تخم می‌گذارد که این تخم ها به صورت پراکنده, در دسته های کوچک یا بزرگ و به وسیله تخم ریزی مشخص آفت بر روی میزبان گذاشته می‌شوند. پس از دوره کوتاهی این تخمها تبدیل به لاروهای کوچک می‌شوند. این لاروها برای طی کردن مراحل رشد خود ابتدا شاخه های جوان درخت میزبان و سپس شاخه های قطورتر آن را هدف قرار می‌دهند. لاروها در آخرین مرحله از زندگی و قبل از شفیرگی به تنه اصلی درخت وارد شده و تا مرحله شفیرگی و خروج حشرات کامل در آنجا به سر می‌برند.
کرم خراط چیست
بیولوژی آفت کرم خراط
آفت کرم خراط 1 نسل را در 3 سال سپری میکند. زمستان گذرانی این آفت به صورت لارو است. وجود آن ها در سوراخ ها, به وسیله توده های قهوه ای رنگ از فضولات و خاک اره هایی که از سوراخ های روی تنه درخت و سرشاخه ها بیرون زده اند, مشخص می شود. گاهی از این سوراخ ها شیره نباتی درخت خارج می‌شود. لارو های کامل به طول 30 تا 35 میلیمتر (3 سانتی متر) می‌باشند. لارو سن آخر در انتهای سال دوم تبدیل به شفیره می‌شود. لارو کرم خراط به رنگ زرد مایل به نارنجی است که لکه های متالیک سرمه ای در اطراف بدن آن قرار دارد. کپسول سر لارو نیز به رنگ تیره است.
خسارت ناشی از کرم خراط
یکی از نشانه‌های این آفت وجود سوراخ‌هایی روی تنه است که در دهانه آن ذرات خرده چوب مانند خاک اره و فضولات این آفت ریخته شده است. برگ ها هم کم کم پژمرده شده و شاخه‌ها دچار سر خشکیدگی می‌شوند. اگر یک شاخه اصلی مورد حمله قرار بگیرد, کل درخت از بین می‌رود. فراوانی این آفت در مناطق شمالی در سالهایی که تابستان گرمی سپری شد بیشتر از مناطق دیگر است زیرا به دلیل گرما شرایط مناسب برای تخم گذاری حشره وجود داشته است.
روش مبارزه و کنترل آفت کرم خراط
همانطور که گفته شد یکی از دلایل گسترش و حمله این آفت به درختان, ضعیف بودن آنهاست. پس در درجه اول باید درختان از لحاظ نیاز غذایی بطور کامل تامین شوند پس برای پیشگیری از حمله این آفت بهتر است هر ساله آزمایش خاک انجام شود تا از کمبود ها و نیازهای غذایی درخت مطلع شویم و درخت را در زمان مناسب تقویت کنیم.
کنترل آفت کرم خراط
روش‌های زراعی
- آبیاری
کمبود آب و ایجاد تنش‌های آبی حتی برای یک دوره آبیاری در ماه‌های گرم سال, مهمترین عامل ایجاد ضعف در درختان و جلب آفت به سوی آن‌ها می‌باشد. زمانی که گیاه با فقدان یا کمبود آب مواجه می‌شود, علاوه بر اختلال در فعالیت‌های فیزیولوژیکی, به دلیل عدم جذب و انتقال مواد غذایی با گرسنگی و کمبود نیز روبرو خواهد شد. بنابراین دادن آب کافی به خاک در دوره‌های مشخص, شرط اصلی در پیشگیری و کنترل آفت است.
- تقویت درختان
باغ‌هایی که در خاک‌های نامتعادل, سبک و عاری از موادغذایی احداث شده‌اند, بیشترین آلودگی را خواهند داشت؛ زیرا طبق یک اصل کلی, هر چه درخت تغذیه بهتری داشته باشد, نسبت به حمله آفات و بیماری‌های مختلف, مقاوم‌تر خواهد بود. رعایت اصول باغبانی در احداث باغات جدید, کاشت ردیفی درختان با فواصل مناسب نهال‌ها, پرهیز از کاشت انواع درختان در یک باغ و انتخاب ارقام مقاوم در احداث باغ بسیار مهم می‌باشد و باعث بهره‌وری بیشتر باغ و اجرای مدیریت صحیح می‌گردد. تهیه نهال سالم و فاقد آلودگی در جلوگیری از ورود اولیه آفت به منطقه بسیار ضروری است.
- هرس شاخه‌های با آلودگی بسیار بالا
بهتر است که هرس را روی شاخه‌های با آلودگی بالا و خشک متمرکز نموده و از هرس تمامی شاخه‌های درخت پرهیز کرد. ضمنا شاخه‌های هرس شده, حتما در خارج از باغ سوزانده شوند.
روش حشرات مبارز
کرم خراط دشمنان طبیعی زیادی دارند, یک راه بسیار موثر در کنترل آفت کرم خراط استفاده از همین دشمنان است, این حشرات انواع مختلفی از مورچه‌ها (با تغذیه از تخم‌های پروانه), سن‌های Reduviidae (تغذیه از لاروهای آفت), عنکبوت‌ها, برخی از زنبورها از خانواده Ichneumonidae (پارازیت لارو و شفیره), مگس پارازیت از خانواده Odiniidae (پارازیت لارو) و پرنده‌ها مخصوصا دارکوب هستند که قادرند لاروها را از داخل سرشاخه‌ها و تنه خارج و از آن‌ها تغذیه نمایند.
روش های مبارزه با آفت کرم خراط
روش‌های مکانیکی
- استفاده از مفتول‌های سیمی
با استفاده از مفتول‌های سیمی و حرکت آن به صورت عقب و جلو در دالان‌های لاروی فعال, به همراه کاربرد خمیر مسموم یا پنبه آغشته به سم بخشی از لاروهای آفت حذف شده و به همان نسبت, کاهش جمعیت در نسل بعد و کاهش خسارت را در پی خواهد داشت. برای تهیه خمیر سمی می‌توان از پودر مل (مورد استفاده در نقاشی ساختمان) به همراه سم دیازینون استفاده کرد.
- مسدود کردن دالان‌های لاروی فعال
لارو این آفت در هنگام تغذیه از چوب, دالان‌های لاروی ایجاد میکند. در ورودی این دالان‌ها, تجمع و ریزش فضولات نارنجی رنگ با ترشح شیرابه درخت, دیده می‌شود. مسدود کردن منافذ این دالان‌ها در طول فصل خصوصا در اردیبهشت ماه و قبل از خروج حشرات کامل از درخت و همچنین در مهر ماه قبل از سرد شدن هوا و رکود فعالیت لاروی, نقش مهمی در کنترل آفت دارد.
- استفاده از تله‌های فرمونی
با استفاده از تله‌های فرمونی, می‌توان با اشباع محیط از فرمون جنسی ماده و ایجاد اختلال در جفت‌یابی, مانع روند طبیعی جفت‌گیری شده و زاد و ولد این آفت را کاهش داد. این تله‌ها قادرند جنس نر را جلب و شکار کنند.
روش‌های شیمیایی
در مدیریت آفات, روش کنترل شیمیایی آخرین روش است. چنانچه آفت با روش‌های غیرشیمیایی کنترل نشود, از این روش استفاده می‌شود. در ادامه به معرفی بهترین سم مناسب برای کرم خراط پرداخته‌ایم.
بهترین سم برای کرم خراط
سموم مناسب کرم خراط کدام‌اند؟
کنترل شیمیایی و مصرف آفت‌کش, برای هر آفتی آخرین روش است. مدیریت کنترل آفات با روش کنترل تلفیقی امکان‌پذیر است, روش شیمیایی کنترل در این نوع مدیریت در صورت لزوم در مرحله آخر قرار می‌گیرد. مصرف سموم شیمیایی زیر در دوزهای توصیه شده بهترین راهکار شیمیایی مبارزه با آفت کرم خراط می‌باشد.
سم دیازینون برای کرم خراط
سم دیازینون با نام تجاری بازودین, یک حشره کش غیر سیستمیک بوده و نحوه تاثیر آن به صورت تماسی, گوارشی و تنفسی می‌باشد. حشره کش دیازینون, بهترین سم برای نابودی کرم خراط می‌باشد. از این محصول با دوز یک در هزار بصورت آب آبیاری (جذب از ریشه) استفاده نمائید.
سم سایپرمترین برای کرم خراط
سايپرمترين يک سم غیرسیستمیک, تماسی و گوارشی با اثرات سریع, پایدار و بسیار موثر روی شب پره ها, حشرات جونده و کرم خراط است.
س.من باغم آلوده کرم خراطها شده برای مبارزه با لاروها الان راه سم دیازینون را یک در هزار این آب داخل تانکر برای هر درخت ده لیتربه روش آبیاری به پلیس ریشه بریزم کافی .لطفاراهنمای کنید ممنون
سلام. بهترین راهکار نابودی کرم خراط سم دیازینون است. بله همانطور که در مقاله مطالعه نمودید مصرفش این آفت را از بین خواهد برد.