مگس های سفید حشراتی نرم تن و بالدار هستند که ارتباط مستقیمی با شته ها و شپشک های آردی دارند. این مگس ها با نام علمی Aleyrodidae شناخته میشوند. این حشرهی ریز که در فارسی سفید بالک یا عسلک نیز نامیده میشود, در اکثر نقاط کشور بخصوص در گلخانهها بسیار وجود دارند و خسارات زیادی به محصولات وارد میکنند. به همین دلیل ما در این مقاله از سپاهان سم قصد داریم شما را در زمینه پیدا کردن بهترین سموم برای مگس سفید و شیوه های درمان و مبارزه با آن راهنمایی کنیم.
آفت مگس سفید چیست؟
آفت مگس سفید با نام عسلک از جلمه حشرات و آفات نرم تن و بالدار هستند. اندازه آن ها در حدود ۳ سانتیمتر است و از نظر ظاهری تا حدودی مثلثی شکل میباشند و غالباً در قسمت های زیرین برگ ها دیده میشوند. آن ها در طول روز فعالیت میکنند, بنابراین از بین بردن آن ها آسان تر از آفت های شبانه است و تولید مثل بیشتری در تابستان نسبت به زمستان دارند.
چرخه زندگی مگس سفید
آفت مگس سفید به صورت شفیرهای شروع میشود که از مواد گیاهی تغذیه میکند. این آفات در فصول سرد در نزدیکی گیاه میزبان خود زمستان گذرانی میکنند. سپس مادههای بالغ جفتگیری میکنند و در فصل بهار تخمگذاری میکنند. پس از ۱ تا ۲ هفته, تخمها باز شده و شفیرهها بیرون میآیند. مگس سفید بسته به درجه حرارت, تنها در ۲۵ روز میتواند از تخم به مگس بالغ برسد.
دلایل هجوم و گسترش مگس سفید در گلخانه ها و باغات
- شرایط آب و هوایی
به ویژه افزایش طول دوره گرما در تابستان باعث افزایش جمعیت سفید بالک ها میشود.
- تغییرات اکو سیستم
به دلیل استفاده بیرویه از سموم شیمیایی بیکیفیت در مزارع اطراف شهرهایی مثل تهران, حشرات شکارگر از جمله زنبورها (که مگس سفید را شکار میکنند) از بین میروند و در نتیجه این حشره سفید رنگ افزایش مییابد.
خسارات ناشی از مگس سفید
خسارت ناشی از مگس سفید یا سفید بالک ها از همان زمان پورگی شروع میشود, بنابراین هم پوره ها و هم مگس های بالغ خسارت زا هستند. در ادامه به بررسی خسارات ناشی از آفت مگس سفید در گلخانه ها و بهترین سم برای نابودی مگس سفید را بیان کردهایم.
- استفاده از شیرهی پروردهی گیاه
اولین خسارت, استفاده این مگس ها از شیره ی پروده ی گیاه است. با افزایش جمعیت این آفت و تغذیه از شیره ی گیاه برگها حالت افتادگی و ضعف پیدا میکنند. در نهایت قدرت بوته, میزان باردهی و کیفیت میوه و رشد بشدت کاهش مییابد.
- ایجاد سوراخ در لایه محافظتی گیاه
دومین خسارت این است که باعث ایجاد سوراخهایی در لایه محافظتی گیاه میشوند. همچنین شیره پرورده ممکن است بیرون بیاید و محیط مناسبی برای رشد قارچها و باکتریها ایجاد کنند. بنابراین بوتهها را مستعد بیماری قارچی میکنند.
- ایجاد محیطی مناسب برای حضور باکتری ها و قارچ ها
علاوه بر موارد ذکر شده خسارت دیگر سفید بالک یا همان مگس سفید بدین گونه است که این آفات با تولید عسلک میتوانند محیط مناسبی برای حضور باکتری ها و قارچ ها ایجاد کنند.
- انتقال ویروس
مهمترین راه خسارت سفید بالک ها انتقال ویروس است. در پرورش محصولاتی مانند گوجه فرنگی, خسارت زا ترین عامل ویروسهایی مانند ویروس سرجمک (TYLCV) است. تنها راه مطمئن برای مقابله با آن, استفاده از ارقام مقاوم بذر گوجه فرنگی و همچنین کنترل ناقل این ویروس یا همان سفید بالک با روش هایی که در ادامه به بررسی آنها پرداخته شده, میباشد.
بهترین سم برای مگس سفید و نکاتی که باید رعایت کرد
انواع روش های مبارزه با مگس سفید
برای اینکه بتوانید از شر مگس سفید راحت شوید چند راه حل پیش رو دارید. قاعدتا برای اینکه با خیال راحت محصول خود را برداشت کنید نیاز است تا بصورت علمی و مؤثر راه های درمان و مبارزه با آفت مگس سفید را بدانید. برای مبارزه با این آفت سه راه وجود دارد. اولین روش مبارزه زراعی, دومین روش مبارزه بیولوژیک و راه حل آخر کنترل شیمیایی است. در ادامه راه های مبارزه با مگس سفید به صورت بیولوژیکی و شیمیایی را با هم مورد بررسی قرار میدهیم:
مبارزه زراعی
- کاشت نهال بدون آلودگی: باید مراقب بود نهال و نشاء قبل از انتقال به گلخانه به این آفت آلوده نشده باشند.
- کنترل علف هرز داخل گلخانه: زیرا گیاهان مزبور میزبان واسط این آفت هستند.
- بررسی دقیق گلخانه: قبل از کاشت مجدد به منظور از بین بردن گیاهان باقیمانده و پس از ضد عفونی اجازه ورود گیاه سالم داده شود.
مبارزه بیولوژیکی
مبارزه بیولوژیکی با مگس سفید معمولا از طریق سه حشره انجام میشود:
- اولی کفشدوزکها هستند که میتوانند شته ها و مگسها را بعنوان غذا بخورند. در طول دوره زندگی خود میتوانند تا ۲۰ هزار عدد شته یا مگس (از هر نوعی و گونه ای) تغذیه کنند.
- دومی زنبورهای انکارسیا فورموسا (Encarsia formosa) هستند که با تخم گذاری بر روی تخم های مگس, باعث از بین رفتن آنها در زمان بیرون آمدن زنبورها از تخم میشود.
- سومی مگسهای سنوزیا هستند. سنوزیا هم حشره بالغ و هم لارو آن را شکار میکند. حشره بالغ سنوزیا حشره بالغ هم مگس مینوز و هم سفید بالکها را از بین میبرند و لاروهای آن نیز لاروهای پشههای قارچ خوار (یا سیاریدها) موجود در خاک را از نابود میکنند.
نکته: مبارزه بیولوژیکی فقط در زمانی که جمعیت سفید بالک کم باشد میتواند جواب گو باشد.
مبارزه شیمیایی
این آفت به بسیاری از حشره کش ها مقاوم است. بنابراین مکملهای روغنی و صابونی میتواند در اثر بخشی سموم کمک کند زیرا این حشرات به حشره کشهای صابونی مقاوم نیستند. غلظت یک درصد صابون حشره کش میتواند تا ۸۵ درصد پورههای حشرات را در گلخانههای خیار و گوجه از بین ببرد.
باید توجه داشته باشید که بهترین نوع صابون حشره کش صابونهایی هستند که اسیدهای چرب اشباع شده با ۱۰ کربن داشته باشند. محلول پاشی این صابونها را در هنگام غروب یا صبح که رطوبت کافی محیط (۷۵ تا ۸۰ درصد) وجود دارد انجام دهید.
یکی از صابونهای حشره کش مناسب برای از بین بردن مگس سفید, پالیزین است که با غلظت ۲٫۵ در هزار استفاده میشود.
بهترین سموم برای نابودی مگس سفید عبارت اند از استامی پراید, ایمیداکلوپراید, اویسکت پلاس و ناکرپرو که در ادامه به بررسی هرکدام از آنها میپردازیم.
سموم مناسب مگس سفید کدام اند؟
در این بخش به بررسی بهترین سموم برای مگس سفید پرداخته ایم و شما عزیزان میتوانید با استفادهی درست از سموم زیر آفت مگس سفید را به طور کامل از بین ببرید.
استامی پراید
حشره کش استامی پراید بهترین انتخاب برای آفت مگس سفید است. اين آفتکش که با نام تجاری موسپيلان نیز در بازار موجود است,دارای اثر تماسی گوارشی و با خاصيت بسيار قوی سیستمیک و نفوذ موضعی زياد میباشد. اين ترکيب بهصورت پودر قابل حل در آب (SP 20%) برای مبارزه با کليه آفات مکنده و لاروها فرموله میشود.
ایمیداکلوپراید (کنفیدور)
ایمیداکلوپراید که با نامهای تجاری مختلف مانند کنفیدور و گاچو در بازار ایران وجود دارد, اثر قابل توجهی روی مگس سفید و طیف گستردهای از آفات مکنده دارد. با توجه به خاصیت سیستمیک قابل توجهش در شیرهی گیاهان نفوذ میکند و از این نظر نیازی به سمپاشی مداوم وجود نداشته و مصرف یکبار در سال آن کفایت مینماید.
حشره کش اویسکت پلاس
سم تیوسیکلام هیدروژن اکسالات (اویسکت) را میتوان برای مگس سفید گوجه فرنگی و سایر صیفی جات استفاده نمود. سم حشره کش اویسکت با نام تیوسیکلام هیدروژن اکسالات نیز شناخته میشود. مگس سفید در اغلب گلخانه ها خسارات زیادی میزند و به همین دلیل استفاده از این سم میتواند در کنترل مگس سفید کمک کننده باشد.
ناکرپرو (استارکل)
سم استارکل حشره کشی تماسی, گوارشی و سیستمیک از نسل سوم حشره کش های نئونیکوتینوئیدی میباشد. این ترکیب با ممانعت از تغذیه حشرات طی چند ساعت بعد از کاربرد, مرگ حشرات را باعث میشود. بعد از سم پاشی هم از طریق شاخ و برگ و هم از طریق ریشه ها جذب شده و به تمامی اندام های گیاه منتقل میشود.
نکات تکمیلی کنترل مگس سفید
- استفاده از صابونهای محلولپاشی که سمیت کمتری هم دارند و مبارزه بیولوژیکی یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از شیوع مگس سفید در گلخانهها و مزارع است.
- در گلخانهها باید سعی شود رطوبت نسبی محیط کافی باشد. زیرا خشکی و گرما موجب افزایش سرعت تکثیر آنها میشود.
- علفهای هرز مزرعه را از بین ببرید چون معمولا بهترین جا برای مخفی شدن و فصل گذرانی آفات و بیمارگرها هستند.
- از نصب کارت زرد استفاده کنید.
- در حد امکان از پوشیدن لباسهای زرد در هنگام رفت و آمد در گلخانه, یا انتقال وسایل زرد رنگ به داخل گلخانه خود داری کنید همچنین سعی کنید در زمان گلدهی حتما از درب و پنجره های توری برای گلخانه استفاده کنید.
- سموم توصیه شده را در زمان غروب یا صبح با رعایت این اصل که رطوبت محیط تنظیم باشد, استفاده کنید.